İrtifak Hakkı Nedir? İzmir Avukat

İrtifak Hakkı Nedir?

İrtifak hakkı, hak sahibine bir eşya üzerinde yararlanma yetkisi sağlayan bir ayni haktır. (Ayni haklara ilişkin detaylı bilgi için; Ayni Hak Nedir?) İrtifak hakkı, bir ayni hak olması sebebi ile herkese karşı ileriye sürülebilen mutlak bir etkiye sahiptir.

Türk Medeni Kanunu Madde 779- Taşınmaz lehine irtifak hakkı, bir taşınmaz üzerinde diğer bir taşınmaz lehine konulmuş bir yük olup, yüklü taşınmazın malikini mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmaya veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli şekilde kullanmasına katlanmaya mecbur kılar.  Yapma borçları, irtifaka başlı başına konu olamaz; ona ancak yan edim olarak bağlanabilir. 

İrtifak Hakkının Kurulması

İrtifak hakkının kurulması için tapu kütüğüne tescil şarttır.  İrtifak hakkının kazanılmasında ve tescilinde, aksi öngörülmüş olmadıkça taşınmaz mülkiyetine ilişkin hükümler uygulanır. İrtifak hakkının zamanaşımı yoluyla kazanılması, ancak mülkiyeti bu yolla elde edilebilecek taşınmazlarda mümkündür. 

İrtifak Hakkı Çeşitleri Nelerdir?

Türk Medeni Kanunu kapsamında intifak türleri taşınmaz lehine irtifak hakkı, intifa hakkı, oturma hakkı, üst (inşaat) hakkı, kaynak hakkı ve diğer irtifaklar olarak düzenlenmiştir.

Türk Medeni Kanunu kapsamında irtifak hakları belirtili çeşitlerde sınırlı olarak düzenlenmiş olup; burada belirtili çeşitler dışında başkaca irtifak hakkının mevcut olmadığı kabul edilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken sözleşme serbestisi kapsamında irtifak haklarının içeriğinin taraflarca özgürce kararlaştırılabilecek olduğudur.

İrtifak Hakkı Sahibinin Hakları

İrtifak hakkı sahibi, hakkının korunması ve kullanılması için gerekli olan önlemleri alabilir.

İrtifak Hakkı Sahibinin Sorumlulukları

İrtifak hakkı sahibi hakkını yüklü taşınmazın malikine en az zarar verecek biçimde kullanmak zorundadır. Bu ilkeyi aşılması durumunda hakkın kötüye kullanılması söz konusu olabilecek olup; bu duruma ilişkin yaptırımlar ile karşılaşılması gündeme gelecektir.

İrtifak Hakkının Sona Ermesi

İrtifak hakkı, tescilin terkini veya yüklü ya da yararlanan taşınmazın yok olmasıyla sona erer. 

Kira ve Taşınmaz Hukukuna İlişkin Diğer Yazılarımız İçin;