Geçit Hakkı – İzmir Avukat

Geçit Hakkı Nedir?

Geçit hakkı, taşınmaz sahibi kişilerin taşınmazlarının yol ile bir bağlantısı olmaması durumunda; yol ile bağlantısı bulunan bir komşu taşınmaz üzerinden belirli bir bedel karşılığında yola bağlantı kurulması hakkı olarak özetlenebilir. Türk Medeni Kanunu kapsamında düzenlenen geçit hakkı tarafların kendi aralarında anlaşmaları neticesinde düzenlenebileceği gibi mahkeme kararı ile de söz konusu olabilir.

Türk Medeni Kanunu

Madde 747- Taşınmazından genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir. 

Bu hak, ilk önce kendisinden bu geçidin istenmesi önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun düşen komşuya karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana karşı kullanılır. 

Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek belirlenir. 

Dava Şartları

Türk Medeni Kanunu kapsamında geçit hakkından faydalanmak isteyen kimselerin belirli şartları taşıması gerekmektedir. Bunlar;

• Davayı açan gerçek veya tüzel kişinin taşınmazın maliki olması gerekir. Elbirliği mülkiyeti söz konusu ise davanın bir kişi tarafından açılsa da taraf teşkilnin sağlanması gerekmektedir.
• Sahibi olduğu taşınmazın yola çıkması için geçidi olmaması gerekmektedir.

Görevli ve Yetkili Mahkeme

Geçit hakkına ilişkin davalarda, taşınmaz üzerindeki ayni hakka ilişkin bir karar verilmesi gerekmekte olup; taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesi yetkili ve görevli olacaktır.

Dava Masrafları

Geçit hakkı davasının açılabilmesi için dava dilekçesinde belirtili bedelin binde 68,31’in dörtte biri oranında peşin harç ve başvuru harcı ile yapılacak yargılama kapsamında ihtiyaç duyulacak tebligat, tanık, bilirkişi ve keşif masraflarının ödenmesi gerekecektir.

Geçit Hakkının Sözleşme İle Kurulması

Geçit hakkı tarafların aralarında düzenleyecekleri bir sözleşme ile de kurulabilecek olup; sözleşmenin geçerli olması resmi şekilde yapılmış olmasına bağlıdır.

Yargıtay 14.Hukuk Dairesi Esas: 2016 / 12580 Karar: 2017 / 2179 Karar

İrtifak hakları, sahibine konusu olan eşyayı doğrudan doğruya kullanma veya ondan yararlanma yetkisi veren, malikine de bir çekinme borcu yükleyen, sınırlı bir hâkimiyet hakkıdır. Bazı irtifak hakları, sahibine eşyadan tam yararlanma hakkı (intifa hakkı) verdiği halde, bazı irtifak haklarında sahibinin eşyadan sadece sınırlı yararlanma hakkı bulunur (oturma, kaynak, geçit irtifakı). Ancak, Türk Medeni Kanununun 781. maddesi hükmüne göre, irtifak hakkı daima bir sözleşmeyle yapılır ve irtifak hakkının kurulmasına ilişkin yapılacak bu sözleşmede geçerli olması resmi biçim koşuluna bağlıdır. Somut olayda ise, 22.01.1977 tarihinde yapılan sözleşme adi yazılı düzenlenmiştir. Kısaca, bu sözleşmeye dayanarak davalının davacıya ait taşınmazlar üzerinde geçit hakkı bulunduğunun kabulüne olanak yoktur. ’

Geçit Hakkının Terkini

Geçit hakkı malikin talebi, mahkeme kararı veya kamulaştırma ile terkin edilebilir.

Kira ve Taşınmaz Hukukuna İlişkin Diğer Yazılarımız İçin;