Ultra Vires İlkesi | Ultra Vires Nedir | Ultra Vires ne Demektir | Av. Mustafa Yolcu
Ultra Vires Nedir?
Latince “ultra vires”, ‘güçlerin/yetkinin ötesinde’ anlamına gelmektedir. Ultra vires kavramı, yasal yetki veya güç gerektiren ancak daha sonra gerekli yetkinin dışında veya yetki olmaksızın gerçekleştirilen bir eylemi tanımlamak için kullanılır.
Ticaret Hukuku Kapsamında Ultra Vires Yasağı Nedir?
6762 Sayılı Eski Türk Ticaret Kanunu kapsamında “ticaret şirketleri hükmi şahsiyeti haiz olup şirket mukavelesinde yazılı işletme mevzuunun çevresi içinde kalmak şartiyle bütün hakları iktisap ve borçları iltizam edebilirler.” hükmüne yer verilmişti. Söz konusu madde ile şirketin amaç ve konusu kapsamında sayılan hususlar dışında hak sahibi olamayacağı ve borç altına giremeyeceği düzenlenmekteydi. Bir başka ifade ile eski TTK’ya göre, anonim şirketler esas sözleşmelerinde sayılan işletme konuları dışında kalan ticari bir işlemi yapılamamakta olup; bu kurala “ultra vires” denilmekteydi. Ultra vires kapsamında örneğin bir anonim şirket işletme konusu içinde otel işletmeciliği yoksa uygun şartlarda satışa çıkarılan bir oteli işletmek üzere satın alamamaktaydı. Oteli satın alabilmek için ise genel kurul toplantısı yapmak ve esas sözleşmesindeki işletme konularına otel işletmeciliğini de ekletmek durumunda kalıyordu. Bu süre içinde de otelin bir başkası tarafından satın alınmış olması durumunda karşısına çıkan bu fırsattan anılan kural nedeniyle yararlanamamış oluyordu.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu‘nun yürürlüğe girmesi ile “Ultra Vires” Yasağı kalkmış olup; tüzel kişilerin hak ehliyetinin sınırları genişlemiştir. Artık işletme konususun hak ehliyetini belirleyen bir unsur olmadığı belirtilmektedir. 6102 Sayılı Yeni TTK ile “ultra vires” diye adlandırılan bu kuralı kaldırmış olup; 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren bir anonim şirket, esas sözleşmesindeki işletme konuları arasında örneğin otel işletmeciliği yer almasa bile satışa çıkarılan oteli alabilecek hale gelmiştir.
For more detailed information you can visit our Contact page.
Ticaret Hukukuna ilişkin diğer ilginizi çekebilecek çalışmalarımız;
Affectio Societatis Nedir? | Affectio Societatis Ne Demek | Mustafa Yolcu, Att.
Affectio Societatis Nedir?
Latince kökenli, “affectio socialetatis“, birkaç tüzel veya gerçek kişinin tek bir varlıkta birleşmeye yönelik ortak iradesi olarak ifade edilebilir.
Türk Borçlar Kanunu ve öğreti kapsamında ortaklığın oluşması için; kişi, sözleşme, sermaye, ortak amaç ve ortak amaca ulaşmak için eşit ve aktif ortak çaba (Affectio Societatis) unsurlarının bir arada olması gerektiği ifade edilmektedir. Bu kapsamda yasal mevzuatta yer almamasına karşılık öğreti ile birlikte kabul edilen affectio socialetatis şirketlerin kuruluşlarındaki asli unsurlardan biridir. Söz konusu unsur ağırlıklı olarak şahıs şirketlerinde kendisini göstermekte ise de, sermaye şirketlerinde de yansımaları mevcuttur. Buna örnek olarak azından, ortakların, şirketin amacının gerçekleşmesini önleyici veya zorlaştırıcı davranışlardan kaçınma yükümlülüğü gösterilebilir.
Toparlamak gerekir ise, her şirket ortağının üzerine düşen görevi, bilinçli ve özen dikkat sorumluluklarına uygun biçimde yerine getirmesi ilkesidir. Kanunda gösterilmemiş olsa dahi bu ilke şirketler için olmazsa olmaz unsurlardandır. Şirketin feshi ya da ortağın çıkarılması durumlarında bu ilkenin çiğnenmesi haklı sebep oluşturacaktır. Şirket işlerinde her ortak aktif rol almalıdır. Şirketin amaçlarına aykırı hareket edilmemeli, şirketin gelişmesi ve amacın gerçekleştirilmesi için gerekli özen ve dikkat gösterilmelidir.
İlgili Mahkeme Kararları
YARGITAY3. HUKUK DAİRESİ E. 2015/17444K. 2016/12349
Keza, adi ortaklıkta, ortakların ortaklık işlerini denetlemesi ve yönetmesi söz konusu olur. Denetleme ve yönetme özellikle müşterek amaç uğruna birlikte çaba ( affectio societatis ) ile yakın bağlantı içerisindedir. Oysa, sonuca katılmalı ödünç sözleşmesinde; ödünç verenin, yönetme ve denetleme yetkisi kural olarak bulunmaz.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E.2015/5696 K. 2015/18222
Doktrinde adi şirket –ortaklık-, sözleşmeyle kurulan ve bir müşterek amacın elde edilmesine hizmet eden kişi birliği olarak tanımlanmaktadır (Poroy/Tekinalp/Çamoğlu, Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku. İstanbul 2003. s. 26). Bu tanımlardan adi şirketin –ortaklığın- unsurları; kişi, sözleşme, katılım payı, amaç, affectio societatis (müşterek gayeye ulaşmak için birlikte çalışmak unsuru) şeklinde belirtilebilir (Barlas, Nami, Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, İstanbul, 1998 s.13).
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi E: 2015/11269 K: 2015/19675
Bundan başka, sonuca katılmalı ödünç ile adi ortaklığı birbirinden ayırmada bazı emareler de söz konusudur. Bunlardan en önemlisi, hukuksal ilişkiye nakti edimi ile katılan kişinin zarara katılıp katılmamasıdır. Şayet, bir zarara katılma söz konusu ise, adi ortaklık, aksi takdirde sonuca katılmalı ödünç sözleşmesinin varlığından sözedilir. Bilhassa, paranın geri alınması bir ayni veya şahsi teminat ile temin edilmiş ise; sonuca katılmalı, ödünç sözleşmesinin varlığından daha da emin olmak gerekir. Adi ortaklıkta, ortakların ortaklık işlerini denetlemesi ve yönetmesi söz konusu olur. Denetleme ve yönetme özellikle affectio societatis (ortak amaç için çalışma) ile yakın bağlantı içerisindedir. Oysa, sonuca katılmalı ödünç sözleşmesinde; ödünç verenin, yönetme ve denetleme yetkisi kural olarak bulunmaz. Ancak, ödünç verene denetleme yetkisi tanınması, sonuca katılmalı ödünç sözleşmesinin hukuksal yapısına ters düşmez. Bu nedenle, sadece denetleme yetkisi tanınan hallerde, bu yetki sınırı ise sonuca katılmalı, ödünç sözleşmesinin varlığı düşünülebilir. Buna karşılık denetleme yetkisi geniş ise ve özellikle bu yetki yanında yönetim yetkisi de tanınmış ise, bu durumda adi ortaklık lehine bir belirtiden söz edilebilir. Keza, ilişkinin sona ermesinin tabi olduğu rejimde taraflar arasındaki ilişkinin niteliğinin belirlenmesinde önemli olabilir. Özellikle nakit ile katılanın ölümünün ilişkiyi sona erdirmesi, fesih hakkının tanınması ve sair şekillerde kişiliğin ön plana çıkması da adi ortaklığın varlığına delalet eder. (Adi Ortaklık,Doç.Dr.Oruç Hami Şener, Ankara, 2008, sayfa ;122-125 ) Somut olayda, düzenlenen sözleşmede zarara katılma söz konusu olmadığı gibi, ödünç verilen para da verilen bonolar ile temin edilmiştir. Diğer deyiş ile, bu olayda, sonuca katılmalı bir ödünç sözleşmesi söz konusudur. Ayrıca, anılan sözleşmede, adi ortaklığın zorunlu unsuru olan müşterek amaç ve affectio societatis(ortak amaç için çalışma) unsurları da yoktur.
Hukuki uyuşmazlıklarınıza ilişkin detaylı bilgi için bizimle Contact page.
Resen Ne Demek? | Resen Nedir? | Hukuki Bilgi | İzmir Avukat | Efes Hukuk Bürosu
Resen
(re:sen), Arapça reʾsen
1. zarf, eskimiş Kendi başına, kendiliğinden.
2. zarf, eskimiş Bağımsız olarak, kimseye bağlı olmaksızın: “Cumhurbaşkanının resen imzaladığı kararlar ve emirler aleyhine … yargı mercilerine başvurulamaz.” – Anayasa
Türk Dil Kurumu tarafından kendiliğinden olarak tanımlanan resen kavramı, hukuk süreçlerinde de hakimin herhangi bir talep olmaksızın kendi kendine karar vermesi olarak ifade edilebilir. Bir başka ifade ile taleplerin bir talebi olmaksızın hakimin belirli bir konuda inceleme yapması veya bir karar vermesi durumunda hakim burada resen hareket etmiş olacaktır.
Örneğin kökleşmiş Yargıtay kararlarında, taraflar bilirkişi deliline dayanmasa dahi mahkeme tarafından kendiliğinden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilebileceği belirtilmektedir. Bu kapsamda hakimin resen araştırma yapması, hiçkimsenin talebi olmaksızın kendiliğinden bir araştırma yapması anlamına gelecektir veya savcılık tarafından resen soruşturma başlatılması da, savcılığın üçüncü bir kişi tarafından talep olmaksızın kendiliğinden soruşturma başlatmış olduğu anlamına gelmektedir.
Yetkinin kesin olduğu davalarda, mahkeme yetkili olup olmadığını, davanın sonuna kadar kendiliğinden araştırmak zorundadır.
HMK Madde 20
Görevsizlik veya yetkisizlik kararı verilmesi durumunda, taraflardan biri süresi içerisinde görevli ve yetkili mahkemeye dosyanın gönderilmesi talebinde bulunmaz ise mahkeme davanın açılmamış sayılmasına resen karar verebilir.
HMK Madde 28
Mahkeme duruşmanın veya bir kısmının gizli olarak yapılmasına mahkemece kendiliğinden karar verilebilir.
HMK Madde 33
Hâkim, Türk hukukunu kendiliğinden uygular.
HMK Madde 86
Yargılama giderlerini karşılayacak teminata, mahkemece kendiliğinden karar verilir.
HMK Madde 115
Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır.
HMK Madde 166 / 167
Mahkeme her aşamada gerekli şartları taşıyan dosyaların ayrılmasına veya birleştirilmesine kendiliğinden karar verebilir.
HMK Madde 169
Mahkeme, kendiliğinden veya talep üzerine taraflardan her birinin isticvabına karar verebilir.
HMK Madde 205
Hâkim, mahkemeye delil olarak sunulan elektronik imzalı belgenin, güvenli elektronik imza ile oluşturulmuş olup olmadığını kendiliğinden inceler.
HMK Madde 216
Mahkeme belge aslının mahkemeye sunulmasını kendiliğinden karar verebilir.
HMK Madde 222
Mahkeme, ticari davalarda tarafların ticari defterlerinin ibrazına kendiliğinden karar verebilir.
HMK Madde 223
Mahkeme kendiliğinden belgenin resmî tercümesini de isteyebilir.
HMK Madde 266
Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde kendiliğinden bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilir.
HMK Madde 272
Hâkimler hakkındaki yasaklılık sebeplerinden biri, bilirkişi nezdinde gerçekleşmişse, mahkeme, bilirkişiyi görevden alabilir.
HMK Madde 288
Hâkim, uyuşmazlık konusu hakkında bizzat duyu organları yardımıyla bulunduğu yerde veya mahkemede inceleme yaparak bilgi sahibi olmak amacıyla keşif yapılmasına karar verebilir. Hâkim gerektiğinde bilirkişi yardımına başvurur. Keşif kararı, mahkemece, sözlü yargılamaya kadar resen alınır.
HMK Madde 293
Hâkim, talep üzerine veya resen, kendisinden rapor alınan uzman kişinin davet edilerek dinlenilmesine karar verebilir
HMK Madde 304
Hükümdeki yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açık hatalar, mahkemece resen veya taraflardan birinin talebi üzerine düzeltilebilir.
What is a Rogatory? | İstinabe Ne Demektir? | Hukuki Bilgi | İzmir Hukuk Bürosu
istinabe
isim, eskimiş, hukuk, (istina:be), Arapça istinābe
Davanın görülmekte olduğu mahkemeye gönderilmek için başka bir yerde bulunan bir tanığın oradaki mahkeme tarafından ifadesinin alınması.
Özel Hukuk Kapsamında İstinabe Nedir?
Asliye Hukuk, Ticaret veya Aile Mahkemelerinde görülmekte olan dosyalar gibi kişiler arası hukuki uyuşmazlıklara ilişkin dosyalarda kimi zaman başka bir mahkemenin yetkili olduğu lokasyonda inceleme, araştırma yapılması gerekebilir. Böyle bir durumda davayı incelemekte olan mahkeme tarafından ilgili yer mahkemesine yazı yazılarak işlemin gerçekleştirilmesi sağlanabilir. Bu sürece istinabe denmektedir.
HMK Madde 197– (1 )Kanunda belirtilen hâller dışında, deliller davaya bakan mahkeme huzurunda, mümkün olduğu kadar birlikte ve aynı duruşmada incelenir. Zorunlu hâllerde, bazı delillerin incelenmesi başka bir duruşmaya bırakılabilir. (2) Başka yerde bulunan ve mahkemeye getirilemeyen deliller, o yerde istinabe yoluyla toplanabilir. (3) Delillerin incelenmesi veya beyanların dinlenmesi sırasında taraflar, istinabe olunan mahkemede hazır bulunabilir ve delillerle ilgili açıklama haklarını kullanabilirler. Bu hususu sağlamak için, taraflara incelemenin yapılacağı tarih ve yer bildirilir. Bu davet üzerine taraflar istinabe olunan mahkemede hazır bulunmasalar dahi deliller incelenir veya beyanlar dinlenir.
İstinabe kapsamında yemin edilecek ise bu husus tebligatta açıkça ihtar edilmelidir.
YARGITAY13. HUKUK DAİRESİE. 2013/28995K. 2014/12719
İncelenen dosya içeriğine göre, davalının mahkemenin bulunduğu il sınırları içinde bulunduğu halde istinabe yolu ile yemini eda etmeye çağrıldığı gibi, davalı tarafa talimat yolu ile gönderilen ihtarnamede, davalının yemin edeceği hususunda bir açıklamanın mevcut olmadığı da anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca mahkeme usulüne uygun bulunmayan yemin işlemine dayalı olarak davacının ispat yükümlülüğünü yerine getirdiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı bulunup, BOZMA nedenidir.
Ceza Hukuku Kapsamında İstinabe Nedir?
Tanık ve bilirkişinin naiple veya istinabe yoluyla dinlenmeleri CMK Madde 180 – (1) Hastalık veya malûllük veya giderilmesi olanağı bulunmayan başka bir nedenle bir tanık veya bilirkişinin uzun ve önceden bilinmeyen bir zaman için duruşmada hazır bulunmasının olanaklı bulunmayacağı anlaşılırsa, mahkeme onun bir naiple veya istinabe yoluyla dinlenmesine karar verebilir. (2) Bu hüküm, konutlarının yetkili mahkemenin yargı çevresi dışında bulunmasından dolayı getirilmesi zor olan tanık ve bilirkişinin dinlenmesinde de uygulanır. (3) Davayı görmekte olan mahkeme, zorunluluk olmadıkça, büyükşehir belediye sınırları içerisinde bulunan şikâyetçi, katılan, sanık, müdafi veya vekil, tanık ve bilirkişilerin istinabe yoluyla dinlenmesine karar veremez. (4) İstinabe olunan mahkeme, büyükşehir belediye sınırları içerisinde ise, ilgililer kendi yargı çevresinde bulunmasa da büyükşehir belediye sınırları içerisinde yerine getirilmesi gereken istinabe evrakını geri çevirmeksizin gereğini yapar. (5) Yukarıdaki fıkralar içeriğine göre tanık veya bilirkişinin aynı anda görüntülü ve sesli iletişim tekniğinin kullanılması suretiyle dinlenebilmeleri olanağının varlığı hâlinde bu yöntem uygulanarak ifade alınır. Buna olanak verecek teknik donanımın kurulmasına ve kullanılmasına ilişkin esas ve usuller yönetmelikte gösterilir.
Sanığın duruşmadan bağışık tutulması CMK Madde 196 – (1) Mahkemece sorgusu yapılmış olan sanık veya bu hususta sanık tarafından yetkili kılındığı hâllerde müdafii isterse, mahkeme sanığı duruşmada hazır bulunmaktan bağışık tutabilir. (2) Sanık, alt sınırı beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlar hariç olmak üzere, istinabe suretiyle sorguya çekilebilir. Sorgu için belirlenen gün, Cumhuriyet savcısı ile sanık ve müdafiine bildirilir. Cumhuriyet savcısı ile müdafiin sorgu sırasında hazır bulunması zorunlu değildir. Sorgusundan önce sanığa, ifadesini esas mahkemesi huzurunda vermek isteyip istemediği sorulur.
Alt sınırı beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlarda istinabe yolu ile sorgu yapılması savunma hakkına aykırıdır.
YARGITAYCEZA GENEL KURULUE. 2012/5-1240K. 2012/1840
Bu düzenlemeye göre, alt sınırı beş yıldan az hapis cezasını gerektiren bir suçtan yargılanan sanığa sorgusundan önce ifadesini esas mahkemesi huzurunda vermek isteyip istemediği sorulacak ve talimat mahkemesi önünde savunma yapmayı kabul etmesi halinde istinabe suretiyle sorguya çekilebilecektir. Alt sının beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektiren suçlarda ise; sanıkların sorgusunun mutlaka yargılamayı yapan mahkemesince gerçekleştirilmesi zorunlu kılınmıştır.
Sorgusundan önce sanığa, ifadesini yargılamayı yapan mahkeme huzurunda vermek isteyip istemediğinin sorulmaması veya sorulması üzerine duruşmadan bağışık tutulmak istemediğini belirtmesi ya da yargılamaya konu suçun cezasının alt sınırının beş yıl ve daha fazla hapis cezasını gerektirmesine karşın, istinabe yoluyla alınan ifadesiyle yetinilmesi savunma hakkının kısıtlanması sonucunu doğuracağından, mutlak bir bozma nedenidir.
YARGITAY3. CEZA DAİRESİE. 2013/7298K. 2014/1336
2 ) Suça sürüklenen çocuğa isnat edilen suçun, 5237 sayılı TCK’nın 86/1, 86/3-e, 87/1-d-son maddeleri kapsamında kaldığı ve alt sınırı beş yıl hapis cezasını gerektiren suçlardan olduğu gözetilmeden, suça sürüklenen çocuğun istinabe yoluyla sorguya çekilmesi suretiyle 5271 sayılı CMK’nın196/2. maddesine aykırı davranılması,
For detailed information or questions you can visitContactpage.
Davadan Feragat | Dava Avukatı | İzmir Hukuk Bürosu | İzmir Avukat | Efes Hukuk Bürosu
Feragat Nedir?
Feragat, davacının, talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesidir. (Madde 307)
Feragatin Şekil Şartı
Feragat dilekçeyle veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılır. Feragatin hüküm ifade etmesi, karşı tarafın ve mahkemenin muvafakatine bağlı değildir. Kısmen feragat durumunda feragat edilen kısmın, dilekçede yahut tutanakta açıkça gösterilmesi gerekir. Feragat, kayıtsız ve şartsız olmalıdır. (Madde 309)
Ne zaman Feragat Yapılabilir?
Feragat, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir. (Madde 310)
Davadan Feragatin Sonuçları
Feragat, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir. (Madde 311)
Feragat Halinde Yargılama Giderleri
Feragat beyanında bulunan taraf, davada aleyhine hüküm verilmiş gibi yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilir. Feragat, talep sonucunun sadece bir kısmına ilişkin ise yargılama giderlerine mahkûmiyet, ona göre belirlenir. Davalı, davanın açılmasına kendi hâl ve davranışıyla sebebiyet vermemiş ve yargılamanın ilk duruşmasında da davacının talep sonucunu kabul etmiş ise yargılama giderlerini ödemeye mahkûm edilmez. (Madde 312)
İçtihat Kapsamında Davadan Feragat
Danıştay 12. Daire Esas No : 2017/3189 Karar No : 2019/5813
“…6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 307. maddesinde ise, feragat; davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi olarak tanımlanmış; 309. maddesinde, feragat beyanının dilekçe ile veya yargılama sırasında sözlü olarak yapılacağı; 310. maddesinde, feragat ve kabulün, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabileceği; 311. maddesinde ise, feragatin kesin hüküm gibi hukukî sonuç doğuracağı hükme bağlanmıştır.
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 447. maddesinin birinci fıkrasında; “Vasi, kısıtlıyı korumak ve bütün kişisel işlerinde ona yardım etmekle yükümlüdür.” hükmü, ‘Temsil’ başlıklı 448. maddesinde, “Vesayet dairelerinin yetkilerine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla vasi, vesayet altındaki kişiyi bütün hukukî işlemlerinde temsil eder.” hükmü düzenlenmiş, 462. maddesinin sekizinci fıkrasındaki düzenleme ile acele hâllerde vasinin geçici önlemler alma yetkisi saklı kalmak üzere, dava açma, sulh olma, tahkim ve konkordato yapılması, vesayet makamının iznine bağlanmıştır… Bu itibarla, her ne kadar, hüküm kesinleşmeden vasi tarafından davadan feragat edilmiş ise de, davacı vasisi tarafından davadan feragat hususunda vesayet makamından izin alınmadığı, bu hususta vasinin açık beyanının bulunduğu ve söz konusu feragat beyanının davacı açısından bağlayıcı olmadığı sonucuna varıldığından, işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, dava konusu işlemin iptali yönündeki …
İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile feragat nedeniyle karar verilmesine yer olmadığı yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.”
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi E. 2017/66K. 2017/2479
…Bu durumda, anılan davalı hakkındaki yerel mahkeme kararı 1086 Sayılı Kanun’un 427/2. maddesi uyarınca miktar itibariyle kesin nitelikte olup verildiği anda şeklen kesinleşmiştir. Davadan feragat ve sulh ancak hüküm kesinleşinceye değin yapılabilir. Davalılar arasında zorunlu takip ve dava arkadaşlığı bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda gerek taraflar arasında varlığı ileri sürülen 05.01.2016 tarihli sulh sözleşmesinin, gerekse de davacı yanın 16.02.2017 tarihinde dile getirilen davadan feragatinin anılan davalı bakımından verilen hükmün şeklen kesinleşmesinden sonra gerçekleştiği anlaşılmakla sonuç doğurması mümkün olmayıp davalı …’ün temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.Diğer davalı … hakkındaki hüküm, temyiz edilmekle henüz kesinleşmemiştir. Bu itibarla, davacı vekilinin davadan feragate dair beyanının, HMK’nın 74. maddesiyle HMK’nın 307 vd. maddeleri uyarınca anılan davalı bakımından sonuç doğurucu nitelikte olduğu anlaşılmış, Yargıtay İBK’nun 11.04.1940 gün ve 70 Sayılı ve HGK’nun 21.11.1981 gün ve 1981/2-551 Sayılı kararları uyarınca, öncelikle, davacı yanın taraflar arasındaki sulh sözleşmesine binaen davalı … hakkındaki davadan feragatine dair bir hüküm verilmesini teminen yerel mahkeme kararının anılan davalı yönünden bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu E. 2015/21-479 K. 2017/2035
Bilindiği üzere, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 74. maddesinde davaya vekâlette özel yetki verilmesini gerektiren hâller sayılmış ve açıkça yetki verilmemiş ise vekilin davadan veya kanun yollarından feragat edemeyeceği düzenlenmiştir. Bu çerçevede yapılan incelemede; davacı vekili Av. …’nin dosyaya sunulan 23 Ocak 2012 tarihli vekaletnamede davadan feragat yetkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2017/17282 E., 2019/4802 K.
Somut olayda davacı taraf feragati nedeniyle reddine karar verilmiş bulunan davada, korkutma nedeniyle iradesinin fesada uğratılarak feragat beyanında bulunmasının sağlandığını yargılama aşamasında ileri sürmüş ve aynı iddiayı öne sürerek kararı temyiz etmiştir. Başka bir anlatımla, feragat beyanının irade fesadı nedeniyle geçersiz olduğu iddiasıyla feshi ile alacak talebi hakkında karar verilmesini talep etmiştir. Bu gibi durumlarda yapılması gereken, feragatin geçersizliği iddiasının hadise olarak aynı mahkemede görülüp, sonuçlandırılmasıdır. Tüm bu açıklamalara göre, Mahkemece yapılacak iş; Türk Borçlar Kanunu’nun 30. vd. maddelerinde belirtilen irade fesadı hallerine dayanıldığına göre, bu husustaki iddianın ilgili hükümler çerçevesinde ve gerektiğinde taraf delilleri toplanarak hadise olarak incelenmesi, feragat beyanının dayanılan sebeplerle geçersiz olup olmadığı araştırılıp sonucuna göre bir karar verilmesi olmalıdır.
For detailed information or questions you can visit Contactpage.
İsticvap Ne Demek | Hukuki Bilgi | İzmir Avukat | İzmir Hukuk Bürosu | Efes Hukuk Bürosu
isticvap,
isim, eskimiş, (isticva:bı), Arapça
Sorgulama
Mahkeme, kendiliğinden veya talep üzerine davanın taraflardan her birinin davanın temelini oluşturan vakıalar ve onunla ilişkisi bulunan hususlar hakkında tarafların dinlenilmesine (isticvap edilmesine) karar verebilir (HMK Madde 169). Tüzel kişiler adına, temsil yetkisine sahip kimseler; ergin olmayan veya kısıtlı bir kimse adına yapılmış bir işleme ilişkin olarak ise o kişinin kanuni temsilcisi dinlenir. (HMK Madde 170)
İsticvabına karar verilen kişiye mahkeme tarafından bizzat davetiye gönderilir ve belirlenen gün ve saatte dinlenilmek üzere hazır bulunması gerektiği net bir şekilde belirtilir. Davetiyede, ayrıca, isticvap konusu olaylar / vakıalar gösterilir; ilgili tarafın geçerli bir mazereti olmaksızın gelmediği veya gelip de sorulara cevap vermediği takdirde, isticvap konusu vakıaları ikrar etmiş sayılacağı uyarısı da yapılır. Hakim tarafından sorgulanmak üzere mahkemeye çağrılan taraf özürsüz olarak gelmediği veya gelip de soruları cevapsız bıraktığı takdirde, mahkemece sorulacak hususları kabul etmiş sayılır. (HMK Madde 171)
İsticvap olunacak kimsenin bizzat gelmesi gereklidir. Ancak, dinlenilecek olunacak kişi, mahkemenin bulunduğu il dışında oturuyor ve bulunduğu yerde aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yolu ile isticvap olunması mümkün değil ise bulunduğu yer mahkemesi tarafından dinlenilmesi mümkündür. Benzer bir şekilde, isticvap olunacak kimse hastalık, engellilik veya benzeri sebeplerle mahkemeye bizzat gelemeyecek durumda ise bulunduğu yerde isticvap olunur. (HMK Madde 172)
İsticvabına karar verilen kimse bizzat isticvap olunur. Hâkim, başlamadan önce tarafa gerçeği söylemesi gerektiği hususunu hatırlatır. İsticvap esnasında, karşı taraf ve taraf vekilleri hazır bulunabilirler. Dinlenen taraf, mahkemenin izni olmadıkça, yazılı notlar kullanamaz. (HMK Madde 173)
Dinlenen tarafça yapılan açıklamalar, sorulan sorular ve verilen cevaplar tutanağa yazılır. Tutanak taraflar huzurunda okunduktan sonra altı dinlenen tarafa imzalatılır. İmzalamaktan kaçınırsa, bu durum hâkim tarafından tutanakla tespit olunur. (HMK Madde 174)
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi E. 2017/20557 K. 2017/7841
Ancak isticvap, yemin gibi şahsa bağlı işlemlerde, tebligatın vekile değil, bizzat bu işlemi yapacak asile yapılması yasal zorunluluktur.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi E. 2016/1850 K. 2016/14265
Davacı, akaryakıt satış işlemini belgeleyen şirket kaşe ve imzasını içeren veresiye fişleri ile ilgili olarak mahkemece 20/12/2011 tarihli celsede 3 numaralı ara karar gereğince isticvaba karar verilmiş olup; şerhli meşruhatlı davetiye 24/05/2012 tarihinde davalı şirkete tebliğ edilmiştir.
Davalı verilen kesin süre içerisinde cevap vermediği gibi duruşmaya da gelerek herhangi bir beyanda bulunmamıştır. 6100 Sayılı HMK‘nın 171. maddesi uyarınca davalının özürsüz olarak duruşmaya gelmemesi ve sorulan soruları cevapsız bırakmış olması sebebiyle mahkemece sorulan vakıaların ikrar edilmiş sayılacağı hususunun düşünülmeyerek yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi E. 2012/4304 K. 2012/7562
Taraflar arasında araç kiralama sözleşmesinin varlığı ihtilaf konusudur. Akdi ilişkinin ispatı davacıya aittir. Mahkemece üçüncü kişi Çan’ın davalının çalışanı olup olmadığı hususunda isticvabına karar vererek davalının davet edilmesine rağmen gelmemesi nedeni ile çalışanı olduğunu ikrar etmiş sayıldığını kabul ederek davanın kabulüne karar verilmiş ise de, HMK‘nın 169 ve müteakip maddelerinde düzenlenen isticvap, bir davada o dava ile ilgili belli vakıaların açıklığa kavuşturulması, varlığı ve yokluğu konusunda aleyhine olan tarafın ikrarının sağlanması amacıyla hakimin kendiliğinden veya taraflardan birinin isteminin kabulü ile başvurabileceği usuli bir işlemdir. Başlı başına bir ispat vasıtası değildir. Davacının iddiası geçerli bir şekilde yapılan teslimin ispatı olmayıp, bir hukuki muamele (sözleşme) olup, isticvap yoluyla kanıtlanması mümkün değildir.
Ancak davacı, davalının ticari defterlerine dayandığından, TTK‘nın 80 ve 81 ve HMK‘nın 219 ve devamı maddelerince, hakim davalı tarafa defterlerini ibrazını emredebileceğinden, öncelikle davalının bu konuda isticvabına karar verilerek, davalının ticari defterlerini sunması halinde bilirkişi incelemesi yaptırılması, davalının ticari defterlerini ibraz etmemesi yahut davalının ticari defterleri ile dahi alacağını ispatlayamaması halinde davacı delil listesinde açıkça yemin deliline de dayanmış olduğundan akdi ilişkinin ispatı için davalıya yemin teklif etme hakkı olduğu davacıya hatırlatılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi E. 2014/21165 K. 2015/9882
Mahkemece davalı kadına duruşmaya gelip, sorulan sorulara cevap vermediği takdirde başka bir erkekle olan ilişkisini kabul edeceği belirtilerek isticvap davetiyesi çıkarılmış, davalı kadının davetiye tebliğine rağmen gelmemesi sebebiyle bu ilişkinin varlığı kabul edilerek boşanmaya karar verilmiştir. Boşanma davalarında tarafların ikrarı hakimi bağlamaz (TMK. m. 184/3). Açıklanan sebeple bu şekilde isticvap davetiyesi çıkarılması da usul hükümlerine göre doğru değildir. Dosyada davacı erkeğin davalı kadına terk ihtarı gönderdikten sonra, davalı kadından kaynaklanan boşanmayı gerektirir bir kusurlu davranışın varlığı da ispatlanmamıştır. O halde davanın reddine karar vermek gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
For detailed information or questions you can visit Contactpage.
Çoğun İçinde Az Da Vardır İlkesi | Hukuki Bilgi | İzmir Avukat | Efes Hukuk Bürosu
Çoğun içinde az da vardır ilkesi Latince “In toto et pars continetur” deyişinin dilimizdeki karşılığı olup; Yargıtay kararlarında sıkça karşılaşılmaktadır. Özellikle kıyas yaparken bahsedilen karar kapsamında hakkaniyetin de gözetilmesi gerektiği şeklinde anlaşılabilir. İlke kapsamında verilecek kararda iki tarafın da mağdur olmaması için somut olayın özellikleri de gözetilerek hüküm verilmesi şeklinde yorumlanabilir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi E. 2016/12208 K. 2017/268
“KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirketten sıfır (0) km 2012 Model Ford Transit 370 L marka aracı satın aldığını, ancak satın alınan aracın belirtilen özellikleri taşımadığını, bu haliyle ayıplı durumda olduğunu ileri sürerek ayıplı satılan aracın yenisi ile değiştirilmesine, olmaması durumunda araç bedelinin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, dava konusu aracın ayıplı olmadığını, davacının eksiklik olarak gördüğü hususların ayıp niteliği taşımadığını, bu eksikliklerin giderilmesine davacının onay vermediğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece Tüketici Mahkemesi sıfatıyla verilen, davanın kabulü kararı, Dairemiz 04.03.2015 tarih; 2014/16891 E. – 2015/2977 K. sayılı ilamı ile “Dava konusu uyuşmazlık 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında değerlendirilemeyeceğinden mahkemece yapılması gereken iş, tarafların tacir, dava konusu aracın ticari araç olduğu gözetilmek suretiyle somut olaya Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanarak ve buna göre gerekçe oluşturularak varılacak uygun sonuca göre bir karar vermekten ibarettir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda, satıma konu ticari aracın üretimden kaynaklı ayıplı olduğu, ayıpların gizli ayıp niteliğinde olmadığı, araçtaki ayıbın süresinde satıcıya bildirildiği, araç üzerindeki açık ayıpların aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini yahut araç bedelinin iadesini gerektirmediği, aracın satış anındaki değer kaybının aracın satış değerinin %15’i tutarında ( 8.096,57 TL ) olacağı, davacının talebi ürün değişimi olsa da “çoğun içinde az da vardır” kuralı gereğince, davacı yararına, aracın satış anındaki değer kaybı bedelinin davalıdan tahsilinin uygun olacağı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, aracın yenisi ile değiştirilmesi talebinin reddine, 8.096,57 TL alacağın faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş, hüküm davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, satış sözleşmesinde ayıplı aracın iadesi veya bedelinin tahsili istemine ilişkindir. 6102 sayılı TTK’nın 23/1-c maddesi gereğince malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde incelemek veya incelettirmek ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa bu 2 ve 8 günlük süre içinde durumu satıcıya ihbarla yükümlüdür. Somut olayımızda dava konusu araç, davacı alıcıya 19.09.2012 tarihinde teslim edilmiştir. Davacı vekilinin dosya içindeki beyanı ve ihtarname içeriğinden de araçtaki ayıpların aynı gün öğrenildiği ayıp ihbarının ise 19.10.2012 tarihinde yapıldığı anlaşılmış olup, açıklanan ilkeler uyarınca ihbar yükümlülüğünün süresinde yerine getirilip getirilmediği üzerinde durularak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sebebiyle yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmamış hükmün bozulması gerekmiştir.”
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi , E. 2014/13492, K. 2015/919, T. 22.1.2015
“Kanunun 4/A maddesi hükmü “sağlayıcı tarafından bildirilen reklam ve ilanlarından veya standardından veya teknik kuralından tespit edilen nitelik veya niteliğini etkileyen niceliğine aykırı olan yada yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran medeni, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler, ayıplı hizmet olarak kabul edilir” düzenlemesi bulunmaktadır. Bu durumda tüketici, sözleşmeden dönme, hizmetin yeniden görülmesi veya ayıp oranında bedel indirimi isteyebilir. Somut olayda, davacı dava dilekçesinde hizmet bedelinin iadesi seçeneğini tercih etmiş ise de, davacı hizmetten yararlandığına göre, “çoğun içinde az da vardır” kuralı gereğince davacının talebinin ayıp oranında bedel indirimi olduğunun kabulü gerekir.Bu kabul, aynı zamanda M.K.‘nun 2. maddesinde ifadesini bulan dürüstlük ve iyiniyet kuralının da bir gereğidir. Hal böyle olunca, dosya kapsamında bulunan delillerin değerlendirilerek hizmetteki ayıplar nedeni ile indirim miktarı belirlenerek sonucuna uygun bir karar verilmelidir. Mahkemece davacının hizmetten yararlandığı gözetilmeden tüm konaklama bedelinin tahsiline karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.”
Yargıtay 13. Hukuk Dairesi E. 2010/8333 K. 2010/16575
…davacı, satın aldığı aracın ayıplı olması nedeniyle araç bedelinin tahsilini bu mümkün olmaz ise aracın yenisi ile değiştirilemesi isteminde bulunmuş, davalılar davanın reddini savunmuş, mahkemece, yaptırılan bilirkişi incelemesine göre jant kapaklarının değiştirilmesi gerektiğini ancak davacının talebinin bedel iadesine yönelik olduğundan bahisle davanın reddine karar verilmiştir. 4077 sayılı yasanın 30. maddesine göre, bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanır.b.k.202 maddesi ise hakim hal icabı satımın feshi ni muhik görmüyorsa semenin tenziline karar verileceğini hüküm altına almıştır. öyle olunca araç değişimi veya bedel iadesi şartları oluşmamışsada, dosya kapsamından jantların ayıplı olduğu anlaşıldığı ve mahkemeninde kabulü bu yönde olduğuna göre çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince ayıplı olan jant kapaklarının bedelinin tahsiline karar verilmesi gerekirken aksi düşüncelerle yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma gerektirir.
For detailed information or questions you can visit Contactpage.
2. isim, eskimiş, hukuk, ekonomi Ek faiz ödememe durumu.
3. isim, eskimiş, hukuk, ekonomi Herhangi bir sebebe dayanmaksızın borcu ödememekte direnme, direnim.
Borçlunun Temerrüdü Ne Demek?
Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur. Ancak sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hâllerde ise bildirim şarttır.
Temerrüt Faizi
Uygulanacak yıllık temerrüt faizi oranı, sözleşmede kararlaştırılmamışsa, faiz borcunun doğduğu tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre belirlenir. Sözleşme ile kararlaştırılacak yıllık faizi oranı, TTK kapsamında belirlenen yıllık faiz oranının yüzde yüz fazlasını aşamaz. Akdî faiz oranı kararlaştırılmakla birlikte sözleşmede temerrüt faizi kararlaştırılmamışsa ve yıllık akdî faiz oranı da birinci fıkrada belirtilen faiz oranından fazla ise, temerrüt faizi oranı hakkında akdî faiz oranı geçerli olur.
Alacaklının Temerrüdü Ne Demek?
Yapma veya verme edimi gereği gibi kendisine önerilen alacaklı, haklı bir sebep olmaksızın onu kabulden veya borçlunun borcunu ifa edebilmesi için kendisi tarafından yapılması gereken hazırlık fiillerini yapmaktan kaçınırsa, temerrüde düşmüş olur. Alacaklı, müteselsil borçlulardan birine karşı temerrüde düşerse, diğerlerine karşı da temerrüde düşmüş olur.
Türk Ticaret Kanununun 1530 Uncu Maddesinin 7 Nci Fıkrası Uyarınca Mal Ve Hizmet Tedarikinde Geç Ödemelerde Uygulanacak Temerrüt Faiz Oranı Ve Alacağın Tahsili Masrafları İçin Talep Edilebilecek Asgari Giderim Tutarı
Geçerlilik Tarihi
Mal ve Hizmet Tedarikinde Geç Ödemelerde Uygulanacak Temerrüt Faiz Oranı (%)
Alacağın Tahsili Masrafları İçin Talep Edilebilecek Asgari Giderim Tutarı (TL)
01.01.2013
15,00
95,00
01.01.2014
12,75
120,00
01.01.2015
11,50
120,00
01.01.2016
11,50
130,00
01.01.2017
10,75
150,00
01.01.2018
10,75
185,00
01.01.2019
21,25
245,00
01.01.2020
15,00
260,00
01.01.2021
18,25
385,00
Türk Borçlar Kanunu madde 117:
“Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde düşer. Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde düşmüş olur. Ancak sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hâllerde temerrüt için bildirim şarttır” denilmektedir.
Temerrüde düşmek ise, zamanında borcun ödenmemesidir. Yükümlülüklerin geç de olsa yerine getirilmesi durumunda temerrüt hali sona erer; fakat gecikme nedeniyle temerrüde düşülen tarih ile yükümlülüğün yerine getirildiği tarih arasındaki süre “geçmiş günler faizi” olarak görülerek temerrüt faizi işletilir. Örneğin bir borç sebebi ile icra takibi yapılacaksa işletilecek iki tür faiz vardır. Bunlardan ilki, takip açıldığı günden itibaren işletilmeye başlanır ve borcun ödeneceği güne kadar işler. İkincisi ise temerrüde düşme tarihi dediğimiz, borcun asıl ödenmesi gereken tarihten takip açılış tarihine kadar işleyecek olan faizdir.
Daha çok ticari ilişkilerde karşımıza çıkan temerrüt faizi ve temerrüde düşme halleri Türk Ticaret Kanunu’nun 1530. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre:
MADDE 1530– (1) Aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, ticari hükümlerle yasaklanmış işlemler ve şartlar batıldır. Ancak, sözleşme uyarınca yerine getirilmesi gereken edimler için kanunun veya yetkili makamların koymuş olduğu en yüksek sınırı aşan sözleşmeler en yüksek sınır üzerinden yapılmış sayılır; sınırı aşan edimler hata ile yerine getirilmiş olmasa bile, geri alınır. Bu sınırlarda, Türk Borçlar Kanununun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesi uygulanmaz.
(2) Ticari işletmeler arasında mal ve hizmet tedariki amacıyla yapılan işlemlerde, alacaklı, kanundan veya sözleşmeden doğan tedarik borcunu yerine getirmiş olmasına rağmen, borçlu, gecikmeden sorumlu tutulamayacağı hâller hariç, sözleşmede öngörülmüş bulunan tarihte veya belirtilen ödeme süresinde borcunu ödemezse, ihtara gerek olmaksızın temerrüde düşer.
(3) Mütemerrit borçlunun alacaklısı sözleşmede öngörülen tarihten ya da ödeme süresinin sonunu takip eden günden itibaren, şart edilmemiş olsa bile faize hak kazanır.
(4) Sözleşmede ödeme günü veya süresi belirtilmemişse veya belirtilen süre beşinci fıkraya aykırı ise, borçlu aşağıdaki sürelerin sonunda ihtara gerek kalmaksızın mütemerrit sayılır ve alacaklı faize hak kazanır:
a) Faturanın veya eş değer ödeme talebinin borçlu tarafından alınmasını takip eden otuz günlük sürenin sonunda.
b) Faturanın veya eş değer ödeme talebinin alınma tarihi belirsizse mal veya hizmetin teslim alınmasını takip eden otuz günlük sürenin sonunda.
c) Borçlu faturayı veya eş değer ödeme talebini mal veya hizmetin tesliminden önce almışsa, mal veya hizmetin teslim tarihini takip eden otuz günlük sürenin sonunda.
d) Kanunda veya sözleşmede, mal veya hizmetin kabul veya gözden geçirme usulünün öngörüldüğü hâllerde, borçlu, faturayı veya eş değer ödeme talebini, kabul veya gözden geçirmenin gerçekleştiği tarihte veya bu tarihten daha önce almışsa, bu tarihten sonraki otuz günlük sürenin sonunda; şu kadar ki, kabul veya gözden geçirme için sözleşmede öngörülen süre, mal veya hizmetin alınmasından itibaren otuz günü aşıyor ve bu durum alacaklının aleyhine ağır bir haksızlık oluşturuyorsa, kabul veya gözden geçirme süresi mal veya hizmetin alınmasından itibaren otuz gün olarak kabul edilir.
(5) Sözleşmede öngörülen ödeme süresi, faturanın veya eş değer ödeme talebinin veya mal veya hizmetin alındığı veya mal veya hizmetin gözden geçirme ve kabul usulünün tamamlandığı tarihten itibaren en fazla altmış gün olabilir. Şu kadar ki, alacaklı aleyhine ağır bir haksız durum yaratmamak koşuluyla ve açıkça anlaşmak suretiyle taraflar daha uzun bir süre öngörebilirler. Ancak alacaklının küçük yahut orta ölçekli işletme (KOBİ) veya tarımsal ya da hayvansal üretici olduğu veya borçlunun büyük ölçekli işletme sıfatını taşıdığı hâllerde, ödeme süresi, altmış günü aşamaz.
Temerrüt faizi oranı, borcun türüne göre farklı oranlarda belirlenebilmekte ve ilgili sözleşmelerde belirtilmektedir. Bu sebeple temerrüt faizi ile ilgili işlem yapılacağında varsa sözleşme hükümlerine ve işlem tarihindeki güncel rakamlara dikkat edilmelidir.
Derdest Ne Demek | Hukuki Bilgi | İzmir Avukat| İzmir Hukuk Bürosu | İzmir Hukuk Büroları | Efes Hukuk Bürosu
Hukuki lugatında sıkça karşılaşabilecek olduğunuz bir kavram “derdest“. Peki, ne anlama gelmektedir? Bir davanın derdest olması ne anlama gelir?
Türk Dil Kurumu’na Göre Derdest Ne Demektir?
Farsça
1. isim, eskimiş Yakalama, tutma, ele geçirme.
2. sıfat, hukuk Görülmekte olan
Mevzuatımız Kapsamında
Hukuk kapsamında kullanılmakta olan derdestlik bir davanın halen görülmekte olması yani bir başka değiş ile devam ediyor olması anlamına gelmektedir. Bir dava hakkında kesin hüküm verilinceye kadar o dava derdest durumdadır. Başka bir anlatımla bir davanın derdest olması o dava hakkında henüz kesin hüküm verilmemiş olması anlamına gelmektedir.
Dosyanın Derdest Olması Ne Demek?
Dava dosyasının derdest olması dosyanın daha önceden açılmış ve halen görülmeye devam etmekte olduğu anlamına gelmektedir.
Dava Dosyası Ne Kadar Süre İle Derdest Kalır?
Derdestlik, dava dosyası kapanana kadar devam etmekte olup; dava dosyasının herhangi bir sebep ile işlemden kaldırılması tarihinden 3 ay süre ile de devam edecektir.Bu süre hak düşürücü nitelikte olmakla birlikte bu hükümler, davanın açılmamış sayılmasını gerektiren şartların salt doğumu ile kendiliğinden ortadan kalkar ve dava derdest olmaktan çıkar.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu Kapsamında İlgili Yasal Düzenlemeler
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) kapsamında bir davanın açılabilmesi için gereken dava şartları arasında aynı davanın daha önce açılmamış ve halen görülmekte olmaması sayılmış olup; burada açıklanan kavram davanın derdest olmaması olarak da özetlenebilir. Özetle bir dava şartı olarak ifade edilebilir.
Madde 114- (1) Dava şartları şunlardır: …ı) Aynı davanın, daha önceden açılmış ve hâlen görülmekte olmaması.
Madde115- (1) Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. (2) Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder. (3) Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.
İçtihat
Davalı esas cevap süresi içerisinde; Ankara 6 Tüketici Mahkemesinin 2005/2368 esas sayılı dosyasında aynı davanın açıldığını ve davanın devam ettiğini belirterek derdestlik itirazında bulunmuştur. Bir davanın derdest olması demek, davanın görülmekte olmasıdır. Derdest ( görülmekte) olan dava yeniden açılmaz. HUMK’nun 187/4 ve 194 maddelerine göre derdestlik itirazının şartları şunlardır.
1. Aynı davanın iki kere açılmış olması,2. Birinci davanın görülmekte ( derdest ) olması,3. Birinci dava ile ikinci davanın aynı dava olması,
Somut olayda da aynı hukuki sebepten kaynaklanan tarafları aynı olan davanın iki mahkemede görülmekte olduğu açıktır. Birinci dava derdesttir. Mahkememizde açılan ve 6 Tüketici Mahkemesine açılan davanın tarafları, konusu ve dava sebebinin aynı olduğu ve davalının süresinde derdestlik itirazında bulunduğu anlaşıldığından HUMK nun 194 maddesi dikkate alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar vermek gerekmiştir.
Ankara 4.Tüketici Mahkemesi Esas No: 2005/2395 Karar No: 2006/473
For detailed information or questions you can visit Contactpage.
İstinaf Mahkemesi Nedir| İstinaf Nedir | İstinaf Ne Demektir | İzmir Avukat | İzmir Avukatlık Bürosu
İstinaf Ne Demek?
istinaf
isim, eskimiş, hukuk, (isti:na:fı), Arapça istīnāf
Mahkemenin verdiği kararı kabul etmeyerek bir üst mahkemeye götürme.
İstinaf Mahkemesi Nedir? Bölge Adliye Mahkemesi Nedir?
The regional court of appeal (court of appeal) is the upper instance court in charge of examining the appeal applications against the decisions of the civil and criminal courts of first instance.
Yargı Süreçleri (Yerel Mahkeme, Bölge Adliye Mahkemeleri, Yargıtay)
İstinaf yargılaması yapan bölge adliye mahkemeleri (istinaf mahkemeleri) ikinci derece (asıl derece) mahkemesi olarak nitelendirilir. (5235 sayılı Kanun Madde 3).
Bölge Adliye Mahkemesi 2021 Parasal Sınır Nedir?
İlk derece mahkemesinde verilen kararın istinaf edilebilmesine ilişkin parasal sınır 2021 yılı için 5.880,00 TL olarak belirlenmiştir.
Hangi İstinaf Mahkemesi’ne Başvurmalıyım?
Bölge Adliye Mahkemeleri Yargı Çevresi https://trabzonbam.adalet.gov.tr/yargi-cevresi
KAYSERİ : Kayseri, Niğde, Nevşehir, Yozgat, Sivas
ANKARA : Ankara, Eskişehir, Kırşehir, Kırıkkale, Çankırı, Karabük, Kastamonu
İSTANBUL : İstanbul, Edirne, Tekirdağ, Kırklareli
İZMİR : İzmir, Manisa, Aydın, Muğla, Uşak
BURSA : Bursa, Balıkesir, Kütahya, Bilecik, Yalova
SAKARYA : Sakarya, Kocaeli, Düzce, Bolu, Zonguldak, Bartın
ANTALYA : Antalya, Denizli, Burdur, Isparta
KONYA : Konya, Afyonkarahisar, Karaman, Aksaray
ADANA : Adana, Mersin, Osmaniye, Hatay
SAMSUN : Samsun, Sinop, Çorum, Amasya, Tokat, Ordu
TRABZON : Trabzon, Giresun, Gümüşhane, Riza, Artvin
ERZURUM : Erzurum, Erzincan, Tunceli, Bayburt, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan
Tahkim Kararlarına Karşı İtiraza Görevli ve Yetkili Mahkeme İstinaf Mahkemesidir.
YARGITAY17. HUKUK DAİRESİE. 2016/18047K. 2017/2674
“Bütün bu düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde HMK.’nın 439/…. maddesi gereği hakem heyeti kararlarına karşı yalnız iptal davası açılabileceği anlaşılmaktadır. HMK’nın 439. maddesinin …. fıkrasında iptal davasına karşı temyiz yolunun açık olduğu belirtilmiştir. Ancak bu düzenleme HMK’nın 410. maddesi gereği tahkim yargılamasında, mahkeme tarafından yapılacağı belirtilen işlerde görevli ve yetkili mahkeme tahkim yeri bölge adliye mahkemesine uygun olarak yapılmış bir düzenlemedir.”
Tercihlerinizi ve tekrar ziyaretlerinizi hatırlayarak size en uygun deneyimi sunmak için web sitemizde çerezleri kullanıyoruz. “Tümünü Kabul Et” seçeneğine tıklayarak TÜM çerezlerin kullanımına izin vermiş olursunuz. Ancak, kontrollü bir onay vermek için "Çerez Ayarları"nı ziyaret edebilirsiniz.
Bu web sitesi, siz sitemizde gezinirken deneyiminizi geliştirmek için çerezlerden faydalanır. Bunlardan gerekli olarak sınıflandırılan çerezler, web sitesinin temel işlevlerinin çalışması için gerekli olduğu için tarayıcınızda saklanır. İnternet sitemizi nasıl kullandığınızı analiz etmemize ve anlamamıza yardımcı olan üçüncü taraf çerezlerinden de faydalanmaktayız. Bu çerezler yalnızca sizin izniniz ile sizin tarayıcınızda saklanacaktır. Ayrıca bu çerezleri devre dışı bırakma seçeneğiniz de mevcuttur. Ancak bu çerezlerden bazılarını devre dışı bırakmak, tarama deneyiminizi etkileyebilir.
Web sitesinin düzgün çalışması için gerekli çerezler kesinlikle gereklidir. Bu çerezler, web sitesinin temel işlevlerini ve güvenlik özelliklerini anonim olarak sağlar.
Cookie
Duration
Description
cookielawinfo-checkbox-advertisement
1 year
GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından belirlenen bu çerez, "Reklam" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını kaydetmek için kullanılır.
cookielawinfo-checkbox-analytics
11 months
Bu çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır. Çerezler, "Analitik" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını saklamak için kullanılır.
cookielawinfo-checkbox-functional
11 months
Bu çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır. Çerezler, "İşlevsel" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını saklamak için kullanılır.
cookielawinfo-checkbox-necessary
11 months
Bu çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır. Çerezler, "Zorunlu" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını saklamak için kullanılır.
cookielawinfo-checkbox-others
11 months
Bu çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır. Çerezler, "Diğer" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını saklamak için kullanılır.
cookielawinfo-checkbox-performance
11 months
Bu çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır. Çerezler, "Performans" kategorisindeki çerezler için kullanıcı onayını saklamak için kullanılır.
CookieLawInfoConsent
1 year
İlgili kategorinin varsayılan düğme durumunu ve CCPA durumunu kaydeder. Yalnızca birincil çerez ile koordineli olarak çalışır.
viewed_cookie_policy
11 months
Çerez, GDPR Çerez İzni eklentisi tarafından ayarlanır ve kullanıcının çerez kullanımına izin verip vermediğini saklamak için kullanılır. Herhangi bir kişisel veri saklamaz.
İşlevsel çerezler, web sitesinin içeriğinin sosyal medya platformlarında paylaşılması, geri bildirimlerin toplanması ve diğer üçüncü taraf özellikleri gibi belirli işlevlerin yerine getirilmesine yardımcı olur.
Performans çerezleri, ziyaretçiler için daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmaya yardımcı olan web sitesinin temel performans indekslerini anlamak ve analiz etmek için kullanılır.
Cookie
Duration
Description
spu_conversion_7750
7 gün
Bu çerez, WP POPUPS eklentisi tarafından ayarlanır. İnternet sitesi ziyaretçilerine yönelik aydınlatma metni sayfasında yer alan pop-up'ın kapatılıp kapatılmadığını takip eder.
spu_conversion_7751
7 gün
Bu çerez, WP POPUPS eklentisi tarafından ayarlanır. Hizmet alan kişilere yönelik aydınlatma metni sayfasında yer alan pop-up'ın kapatılıp kapatılmadığını takip eder.
spu_conversion_7752
7 gün
Bu çerez, WP POPUPS eklentisi tarafından ayarlanır. Çalışan adaylarına yönelik aydınlatma metni sayfasında yer alan pop-up'ın kapatılıp kapatılmadığını takip eder.
Analitik çerezler, ziyaretçilerin web sitesiyle nasıl etkileşime girdiğini anlamak için kullanılır. Bu çerezler, ziyaretçi sayısı, hemen çıkma oranı, trafik kaynağı vb. ölçümler hakkında bilgi sağlamaya yardımcı olur.
Cookie
Duration
Description
_ga
2 Yıl
Google Analytics tarafından yüklenen _ga çerezi, ziyaretçi, oturum ve kampanya verilerini hesaplar ve ayrıca sitenin analiz raporu için site kullanımını takip eder. Çerez, bilgileri anonim olarak saklar ve benzersiz ziyaretçileri tanımak için rastgele oluşturulmuş bir sayı atar.
_ga_5TB63MEG1H
2 yıl
Bu çerez, Google Analytics tarafından yüklenir.
CONSENT
2 years
YouTube, bu çerezi gömülü youtube videoları aracılığıyla ayarlar ve anonim istatistiksel verileri kaydeder.
Reklam çerezleri, ziyaretçilere alakalı reklamlar ve pazarlama kampanyaları sağlamak için kullanılır. Bu çerezler, web sitelerinde ziyaretçileri izler ve özelleştirilmiş reklamlar sağlamak için bilgi toplar.
Cookie
Duration
Description
VISITOR_INFO1_LIVE
5 months 27 days
Kullanıcının yeni veya eski oynatıcı arayüzünü alıp almayacağını belirleyen bant genişliğini ölçmek için YouTube tarafından ayarlanan bir çerez.
YSC
session
YSC çerezi, Youtube tarafından ayarlanır ve Youtube sayfalarındaki gömülü videoların görüntülenmelerini takip etmek için kullanılır.
yt-remote-connected-devices
never
YouTube, bu çerezi, gömülü YouTube videosunu kullanan kullanıcının video tercihlerini depolamak için ayarlar.
yt-remote-device-id
never
Gömülü YouTube videosunu kullanarak kullanıcının video oynatıcı tercihlerini saklar
